Pol Pot's erfenis

Vroeg op vanmorgen! Aan de gezichten van ons allen in de spiegel viel af te lezen dat 07.30 aan tafel voor het ontbijt geen eenvoudige opgave bleek te zijn. Ofschoon het prettige intercontinental ontbijt erin ging als een goddelijk begin van de dag: de gezichten aan het hek van het hotel zeiden genoeg. Oh my God: another day! Laat ons de rest van de dag in bed doorbrengen. De werkelijkheid bleek anders uit te pakken! In de auto werd weinig tot niet gesproken alsof we ons gingen voorbereiden op wat ging komen: de Killing Fields.
Kort door de bocht was Pol Pot (POLitical POTential) degene, die in 1975 na de machtsovername in Cambodja, opdracht gaf tot een revolutionaire - en ongekend snelle en totale omwenteling van de maatschappij: alles en iedereen het land op om het land te bewerken. In drie dagen tijd werd de hoofdstad Phnom Penh geheel ontruimd. Alle inwoners werden gedwongen om zich bij familie in en op het land te vervoegen. Terwijl eenieder als gevangene in een gevangenis zonder muren, met twee keer rijstepap of beter gezegd rijstewater op een dag, rijst aan de praat probeerde te krijgen, was het nieuwe regime bezig om de gehele maatschappij te ontwrichten: auto's werden op kerkhoven samengebracht, tempels werden vernietigd en Buddha's onthoofd. Wijken werden voor zover mogelijk met de grond gelijk gemaakt. Phnom Penh spookstad met 3000 leden van de Rode Khmer van deze Pol Pot. Alles om de banden met de bestaande samenleving te verbreken en daarbij behhorde natuurlijk ook de mens. En dat hebben we kunnen aan schouwen in de Killing Fields alwaar gruwelijke misdaden tegen de mensheid werden begaan. Ofschoon de pakweg 9000 opgegraven lijken slechts een deel vormen van alle graven waaraan men simpelweg nog niet zal begint om deze bloot te leggen. De Killing Fields zijn de plekken alwaar men ter dood werd gebracht.
Al deze verhalen hebben we vernomen met onze koptelefoontjes op, terwijl we door het veld werden geloodst. Afschuwelijk, maar een verstandige invulling van ons bezoek alhier. Het bezoek aan S21 de gevangenis waarnaar alle gevangenen werden gebracht, die niet in het profiel van de Rode Khmer pasten, deed nog een veel grotere schep bovenop alle ellende tot dan toe. We konden nog een gesprek met een van de 2 overlevenden in deze gevangenis maken, maar wat ons betreft was de maat vol. We zagen daarvan af om de dag te laten bezinken.
En waar doe je dat beter dan op een marktje? Een Russische dit keer. Alle kleuren sjaaltjes, schoenen, t-shirts, Buddhabeeldjes, tapijtjes, drinkbekers, en 100.000 andere snuisterijen leken ons toe te lachen. Kopje Noodle soep op Cambodjaanse wijze gereserveerd, om de magen aan te sterken. Taxi naar het hotel om het zwembad te bespringen.... om vervolgens er net zo hard er weer uit te klimmen omdat het water te koud bleek te zijn! Het mag niet gekker worden!
Na Pol Pot werd na enig geharrewar de koning weer op z'n troon gezet en diens woning hebben we bekeken: een gigantisch complex van uiteenlopende karakteristieke gebouwen. Het werd echter een kleine ronde omdat vermoeidheid ons noopte weer terug te keren in het hotel. Intussen had de Lonely Planet een mooie aanrader voor ons bedacht: restaurant Bapho Phnom Penh aan de oever van de rivier. Het uitzicht was prachtig, ofschoon de Cambodjanen hard aan de slag zijn om Phnom Penh te ontwikkelen: de eerste hoogbouw verschijnt aan de oevers. Vooralsnog lijkt Phnom Penh een dorp en je zou haast zeggen: vooral zo laten!
Morgen Siem Reap op het programma met een rit van een uurtje of 6 voor de boeg! Hopelijk hebben we dan de tijd om iets van Cambodja te gaan zien!